نشانه های ظهور امام زمان (عجل الله فرجه ) - خسف به بیداء

فرو برده شدن در «بَیْداء» - که از آن در روایات «خسف به‏بیداء» تعبیر شده است - از نشانه ‏های ظهور حضرت مهدی‏ علیه السلام است. این نشانه در احادیثی که درباره سفیانی سخن گفته‏اند، فراوان ذکر شده است. [1]
واژه «خَسْف» به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است و «بَیداء» نام سرزمینی بین مکه و مدینه است. [2] ظاهراً منظور از «خسف به بیداء» آن است که سفیانی با لشکری عظیم به قصد جنگ با حضرت مهدی‏ علیه السلام عازم مکه می‏شود؛ اما در بین مکه و مدینه - در محلی که به سرزمین «بیداء» معروف ‏است - به‏گونه ‏ای‏ معجزه آسا، به امر خداوند، در دل زمین فرو می‏روند.
این حادثه در روایات بسیاری - از عامّه و خاصّه - به عنوان یکی از نشانه‏ های ظهور (نشانه‏ های ظهور) بیان شده و در شماری از آنها بر حتمی بودن آن تأکید شده است. [3] .
امام باقرعلیه السلام در بخشی از یک روایت مفصل فرمود: «... و سفیانی گروهی را به مدینه روانه کند و مهدی از آنجا به مکه رخت بربندد وخبر به‏ فرمانده سپاه سفیانی رسدکه مهدی‏ علیه السلام به‏ جانب مکه بیرون شده است، پس او لشکری از پی آن حضرت روانه کند ولی او را نیابد تا اینکه مهدی با حالت ترس و نگرانی بدان سنت که موسی بن عمران داشت داخل مکه شود.
آن حضرت فرمود: فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می‏آید، پس آواز دهنده‏ ای از آسمان ندا می‏کند که «ای دشت آن قوم را نابود ساز» پس آن نیز ایشان را به درون خود می‏ برد و هیچ یک از آنان نجات نمی‏یابد مگر سه نفر...» [4] .
درباره حتمی بودن این نشانه از روایات متعددی می‏توان استفاده کرد؛ چنان که عمر بن حنظله، در حدیثی از صادق آل محمدصلی الله علیه وآله چنین روایت کرده است: «خَمْسٌ قَبْلَ قِیامِ القائِمِ ‏علیه السلام مِنَ العَلاماتِ: الصَّیْحَةُ وَالسُّفیانِیُّ وَالخَسْفُ بِالبَیداءِ وَ خُرُوجُ الیَمانی وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَةِ» [5] .
پیش از قیام حضرت قائم‏ علیه السلام پنج نشانه است: ندای آسمانی، سفیانی و فرو رفتن در سرزمین بیداء و خروج یمانی و کشته شدن نفس زکیّه» در روایات اهل سنّت نیز به این مهم اشاره شده است. [6] .
حادثه «خسف» گرچه در منطقه «بیداء» و در مورد لشکر سفیانی واقع می‏شود، ولی در برخی روایات - غیر از خسف در بیداء - از خسف در مشرق و خسف درجزیرةالعرب‏ نیز یاد شده است. [7].
این نشانگر آن است که در سایر نقاط زمین نیز، چنین حوادثی رخ خواهد داد و به امر خداوند دشمنان حضرت مهدی‏ علیه السلام، بدین‏وسیله نابود خواهندشد. [8] .
البته در برخی روایات از «خسف به مشرق» و «جزیرةالعرب»، به عنوان نشانه قیامت (اشراط السّاعة) یاد شده است، بر این اساس ارتباطی به «خسف به بیداء» نخواهد داشت. [9] .

پی نوشت ها:
[1] الغیبة، ص 304، ح 14.
[2] لسان العرب، ماده خسف و بیداء.
[3] الکافی، ج 8، ص 310، ح 483؛ الخصال، ج1، ص303، ح82؛ الغیبة، ص257، ح15.
[4] الغیبة، ص 279، باب 14، ح 67.
[5] الغیبة، ص 436، ح 67؛ کمال‏الدین و تمام النعمة، ح 2، ص 649.
[6] ر.ک: صنعانی، عبدالرزاق بن همام، المصنف، ج 11، ح 20769.
[7] کتاب الغیبة، ص 436، ح 426.
[8] الغیبة، ص 252.
[9] ر.ک: کتاب الغیبة، ص 436، ح 426.