تفسیر آیه 11 سوره مجادله

متن آیه

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا قِیلَ لَکُمْ تَفَسَّحُوا فِی الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا یَفْسَحِ اللَّهُ لَکُمْ وَإِذَا قِیلَ انشُزُوا فَانشُزُوا یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ

ترجمه

اى کسانى که ایمان آورده‏اید! هرگاه به شما گفته شود در مجالس (براى دیگران) جا باز کنید، پس جا باز کنید تا خدا نیز براى شما گشایش دهد و هرگاه گفته شود برخیزید، برخیزید. (بزرگى، به نشستن در جاى خاص نیست، بلکه) خدا از میان شما کسانى را که ایمان آورده و کسانى را که صاحب علم و دانش‏اند، به درجاتى رفعت و بزرگى مى‏دهد و خداوند به آنچه انجام مى‏دهید به خوبى آگاه است.

تفسیر

جا دادن و احترام به تازه واردان، یک ارزش است. «فافسحوا... فانشزوا»
جا دادن به دیگران در هر مجلسى که باشد لازم است. «فى المجالس»
عمل به دستورات خداوند، زمینه براى دریافت پاداش‏هاى بیشتر است. «فافسحوا یفسح اللّه لکم»
گشایش در کار دیگران، سبب گشایش خداوند در امور شماست. «فافسحوا یفسح اللّه لکم» پاداش الهى با عمل متناسب است. گشایش، گشایش مى‏آورد.
رعایت آداب اجتماعى، حتّى در نشست و برخاست، مورد سفارش اسلام است. «فافسحوا... فانشزوا»
گاهى لازم است به احترام ورود بزرگان و دانشمندان به اهل مجلس گفته شود که برخیزید. «انشزوا فانشزوا»
علم، هدیه و تفضّل الهى است. «اوتوا العلم...»
صاحبان علم و دانش، باید در جامعه اسلامى از جایگاه بالا و والایى برخوردار باشند. «و الّذین اوتوا العلم درجات»
عمل دانشمند، پاداش بیشترى دارد. «یرفع اللّه... الّذین اوتوا العلم درجات»
جا دادن‏ها و بلند شدن‏ها، خالصانه و براى خدا باشد نه به انگیزه‏هاى دیگر. «واللّه بما تعملون خبیر»
در نشست و برخاست‏ها، خدا را فراموش نکنیم. «واللّه بما تعملون خبیر»