ده مهارت اصلی زندگی:
سازمان جهانی بهداشت در برنامة مهارتهای زندگی که در سال ۱۹۹۳
معرفی نمود، ده مهارت را بهعنوان مهارتهای زندگی اصلی معرفی نمود. این ده مهارت
از سوی یونیسف و یونسکو نیز بهعنوان مهارتهای زندگی اصلی شناخته شدهاند. این
مهارتها عبارتاند از:
۱. مهارت تصمیمگیری (decision-making): در این مهارت
افراد میآموزند که تصمیمگیری چیست و چه اهمیتی دارد. آنها همچنین با انواع
تصمیمگیری آشنا شده و مراحل یک تصمیمگیری را گامبهگام تمرین میکنند. دانشجویان
همچنین با رابطة موجود میان تصمیمگیری و سایر مهارتهای زندگی از یکسو و رابطة
تصمیمگیری با پیشگیری اولیه در بهداشت روانی از سوی دیگر آشنا میشوند.
۲.
مهارت حلّ مسئله (problem solving): این مهارت عبارت است از تعریف دقیق مشکلی که
فرد با آن روبهرو است، شناسایی و بررسی راهحلهای موجود و برگزیدن و اجرای راهحل
مناسب و ارزیابی فرآیند حلّ مسئله تا به این ترتیب فرد دچار دغدغه و اضطراب نشود و
از راههای غیرسالم برای حلّ مشکلات خویش استفاده نکند.
۳. مهارت تفکر خلاق
(creativethinking): توانایی تفکر خلاق یک مهارت سازنده و پایه برای نیل به سایر
مهارتهای مرتبط با سبک اندیشیدن است. در این مهارت افراد فرا میگیرند که به
شیوهای متفاوت بیاندیشند و از تجربههای متعارف و معمولی خویش فراتر روند و
تبیینها یا راهحلهایی را خلق نمایند که خاص و ویژة خودشان است.
۴. مهارت تفکر
نقاد (criticalthinking): این مهارت عبارت است از توانایی تحلیل عینی اطلاعات موجود
با توجه به تجارب شخصی و شناسایی آثار نفوذی ارزشهای اجتماعی، همسالان و رسانههای
گروهی بر رفتار فردی.
۵. توانایی برقراری ارتباط مؤثر (effectivecommunication):
این مهارت به معنای ابراز احساسات، نیازها و نقطهنظرهای فردی بهصورت کلامی و
غیرکلامی است.
۶. مهارت ایجاد و حفظ روابط بینفردی (interpersonal relationship
skills): مهارتی است برای تعامل مثبت با افراد، بهویژه اعضای خانواده، در زندگی
روزمره.
۷. خودآگاهی (self-awareness): خودآگاهی به معنی توانایی و ظرفیت فرد در
شناخت خویشتن، و نیز شناسایی خواستهها، نیازها و احساسات خویش است. در این مهارت
فرد همچنین میآموزد که چه شرایط یا موقعیتهایی برای وی فشارآور هستند.
۸.
مهارت همدلی کردن (empathy): این مهارت عبارت است از فراگیری نحوة درک احساسات
دیگران. در این مهارت فرد میاموزد که چگونه احساسات افراد دیگر را تحت شرایط مختلف
درک کند، تفاوتهای فردی را بپذیرد و روابط بینفردی خود را با افراد مختلف بهبود
بخشد.
۹. مهارت مقابله با هیجانها (coping withemotions): شناخت هیجانها و
تأثیر آنها بر رفتار. همچنین فراگیری نحوة ادارة هیجانهای شدید و مشکلآفرین نظیر
خشم، مهارت مقابله با هیجانها نامیده میشود.
۱۰. مهارت مقابله با استرس
(coping withstress): در این مهارت افراد فرا میگیرند که چگونه با فشارها و
تنشهای ناشی از زندگی امروزی و همچنین استرسهای دیگر کنار بیایند. [1]
پی نوشت :
.[1] برگرفته از کتاب: راهنمای عملی
برگزاری کارگاههای آموزش مهارتهای زندگی: کتاب راهنمای مدرس/ تألیف: لادن فتی...
(و دیگران).- تهران: دانژه، ۱۳۸۵.
- ۹۲/۱۲/۰۸