یاران امام زمان( عجل الله فرجه ) - عباس بن هشام ناشری

«ابو الفضل، عباس بن هشام ناشری»، از اصحاب امام رضا علیه السّلام و متوفّی سال 220 ه.ق است. وی کتابی به نام «غیبت» دارد. («رجال» شیخ طوسی، ص 384)
عبد الرحمن رجوع شود به واژه: اقامتگاه قائم (عج) در غیبت کبری

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - هاشم

«هاشم» نام یکی از پسران حضرت صاحب الامر (عج) است.
رجوع شود به واژه: اقامتگاه قائم (عج) در غیبت کبری
هاشمیّه رجوع شود به واژه: محمّد بن حنفیّه

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - حسن بطاینی

«حسن بن علی بن حمزه بطاینی» که در عصر امام رضا علیه السلام می زیست، از جمله کسانی بوده که کتابی در پیرامون غیبت نوشته است. («قاموس الرجال»، ج3، ص 193)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - ابراهیم بن صالح انماطی

«ابواسحاق، ابراهیم بن صالح انماطی کوفی اسدی» از اصحاب حضرت موسی بن جعفر علیه السلام است. او پیش از تولّد حضرت قائم علیه السلام کتابی درباره ی «غیبت» نوشته و «ابن قولویه» آن را با یک واسطه از مؤلّف نقل کرده است. («فهرست» شیخ طوسی، ص 75)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - علی بن حسن طائی

«ابوالحسن، علی بن حسن بن محمّد طائی جرمی شاطری) معاصر حضرت موسی بن جعفر علیه السّلام بود. وی کتابی به نام «الغیبة» درباره حضرت قائم (عج) نوشته است. («فهرست شیخ طوسی»، ص 118)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - میرزا محمد استر آبادی

«میرزا محمّد استر آبادی»، مؤلّف کتاب «منهج المقال» معروف به «رجال کبیر» متوفّی سال 1028 ه.ق، ساکن مکّه و از علمای بزرگ دوران بود. وی گذشته از رجال کبیر، «رجال متوسّط»، و «رجال صغیر» هم نوشته است.
«رجال کبیر» او را بهترین کتاب رجالی شیعه دانسته اند.
«میرزا محمّد» از شرف یافتگان به پیشگاه حضرت قائم (عج) است.
رجوع شود به واژه: خرابات

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - عصائب

طبق برخی روایات، «عصائب» یاران حضرت مهدی (عج) در عراق هستند که هنگام ظهور آن حضرت خود را به مکه می رسانند و با او بیعت می کنند. («المجالس السنیّه»، ج 5، ص 699)
با توجه به معنی «عصائب» که جمع عصبه و به معنی «جوانمردان رشید و نیرومند» است، به این نتیجه می رسیم که یاران مهدی (عج) باید چنین باشند.

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - فضل بن یحیی

«فضل بن یحیی طیّبی» نویسنده قرن هفتم است. وی اهل کوفه و مقیم «واسط»بود و به شغل کتابت اشتغال داشت. و جزء دوازده نفری است که «کشف الغمّه» را در حضور مؤلّفش (علی بن عیسی اربلی) فرا گرفتند.
او در تاریخ 11 شوّال 669 هجری قمری، مشروح داستان «علی بن فاضل مازندرانی» که در جزیره خضراء به خدمت امام قائم (عج) مشرّف شده است را از زبان خودش (علی بن فاضل) در حلّه شنیده و آن را در کتابی به نام «الجزیرة الخضراء» گردآوری کرده است.
این کتاب مورد توجّه علمای شیعه واقع شده و آن را در کتابهای خود درج کرده یا به آن استناد نموده اند. تاریخ وفات «فضل» در دست نیست، فقط مشخّص است که وی تا سال 699 هجری قمری زنده بوده است. («جزیرة الخضراء»، ص 53 و 193)
رجوع شود به واژه: علی بن فاضل
قاسم بن العلاء
«قاسم بن علاء» از اهالی آذربایجان و از زمان امام هادی علیه السّلام وکیل این ناحیه بود، ابن طاووس می گوید: «او از نائبان با واسطه حضرت قائم بوده و مکنّی به «ابی محمّد» است. وی 117 سال عمر کرده و 80 سال از سلامتی چشم برخوردار بود، و امام هادی علیه السّلام و امام حسن عسکری علیه السّلام را زیارت کرده است.»
امام قائم (عج) با «قاسم بن علاء» در تماس بود و نامه های آن حضرت به وسیله «محمّد بن عثمان» و بعد از او به وسیله «حسین بن روح» مرتّب به او می رسید. («آخرین امید»، ص 118)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - کلینی

«شیخ ابو جعفر، محمّد بن یعقوب کلینی»، از عالمان بزرگ و موثّق اسلام، و از خدمتگذاران جلیل القدر دین خدا و مذهب تشیّع است. تعبیر «ثقة الاسلام»، لقب معروف اوست.
به این دلیل که این عالم بزرگ، در عصر غیبت صغری می زیسته است، و کتاب عظیم «الکافی» را در این عصر، در خلال بیست سال کوشش و رنج و پژوهش با تنظیم و نقل و ترتیبی بسیار خوب، گرد آوره است، می توان حدس زد، که چه بسا گاه گاه، از سوی امام عصر (عج) در کار این تألیف راهنمائی شده است. («خورشید مغرب»، ص 47)
رجوع شود به واژه: سیّد مرتضی

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - مقداد

طبق روایات اسلامی، «مقداد» یکی از یاران حضرت مهدی (عج) در هنگام ظهور و خروج آن حضرت خواهد بود. او یکی از یاران عالی مقام رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم بود. اگر در باره ارزش و اعتبار او به همین یک حدیث اکتفا کنیم، دیگر نیازی به توضیح و تعریف نداریم.
رسول اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: «خداوند به من فرموده که چهار نفر را دوست بدارم و خداوند به من خبر داده که آنها را دوست می دارد.»
پرسیده شد: نام آنها چیست؟
رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: «علی علیه السّلام و سلمان و ابوذر و مقداد.» («دانستنی های نهج البلاغه»، ص 173)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - اوتاد

از روایات‏ استفاده می‏شود که «اَوْتاد» سی تن از یاران خاصّ حضرت مهدی‏ علیه السلام هستند که همواره در خدمت آن حضرت به‏ سرمی‏برند. هریک‏ از آنان که ‏ازدنیا بروند، فردشایسته دیگری‏ جانشین‏ او می‏شود.
از آنجایی که «اوتاد» جمع «وَتَد» به معنای میخ است؛ خداوند در قرآن کریم می فرماید:
«وَ الْجِبالَ اَوْتاداً (نبأ/7): ما کوهها را میخهای زمین قرار دادیم».
به نظر می‏رسد این گروه، از مردان بسیار خالص و دلاور هستند که همچون کوه استوار، در خدمت به آن حضرت به سر می‏برند. [1] .
از امام صادق‏ علیه السلام و امام باقرعلیه السلام روایت شده است: برای حضرت مهدی‏ علیه السلام در دوران غیبت، سی نفر ملازم وجود دارد که با وجود آنها هیچ گونه وحشتی بر امام زمان‏ علیه السلام عارض نخواهد شد. [2] .

پی نوشت ها:
[1] ر.ک: بحارالانوار، ج 53، ص 300.
[2] الکافی، ج 1، ص 340، روایت 16؛ کتاب الغیبة، ص 162 و الغیبة، ص 188، ح 41.

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - ابراهیم

نام یکی از پسران حضرت صاحب الامر (عج)، «ابراهیم» است.
رجوع شود به واژه: اقامتگاه قائم (عج) در غیبت کبری

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - تمنیحا

«تمنیحا» نام یکی از یاران اصحاب کهف است که طبق روایات، هنگام خروج حضرت قائم (عج) جزو یاران آن حضرت خواهد بود. («نجم الثّاقب»، باب سوّم، ص 158)
رجوع شود به واژه: بکمینابدو

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - سید بن طاووس

«سیّد بن طاووس» از علمای بزرگوار تشیّع و صاب کتب «الملاحم و الفتن» و «جمال الاسبوع» است.
او در زمان غیبت کُبری به دیدار حضرت قائم (عج) نائل شده است. «سیّد بن طاووس» در سال 664 هـ ق در گذشت.

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - علی بن مهزیار

«علی بن مهزیار» یکی از زیارت کنندگان جمال عالم آرای یوسف زهراء (س)، حضرت حجّت (عج) است. او می گوید:
«بیست حج به قصد اینکه حضرت صاحب الامر را ببینم انجام دادم امّا میسّر نشد. شبی در رختخواب خود خوابیده بودم، صدائی شنیدم که کسی گفت: ای فرزند مهزیار! امسال به خدمت امام زمان خود خواهی رسید...»
و او به آرزویش رسید. (شرح داستان در کتاب «منتهی الامال»، باب 14، فصل 3، مطالعه کنید.)
در کتب حدیث از سه تن به نام «ابن مهزیار» نام برده شده است که هر کدام روایات و حکایات جداگانه ای دارند. علّامه نوری در «نجم الثّاقب»، باب هفتم، می گوید: «به نظر حقیر اشتباهی در اسم شده و حکایت «علی» را گاهی به او نسبت می دهند و گاهی به «ابراهیم» و گاهی به «محمّد» و واقعه های گوناگون نقل می کنند، و ظاهراً یک واقعه باشد والله العالم». (برای آگاهی بیشتر ر.ک به پا ورقی ص 779 کتاب مهدی موعود (ترجمه ج 13 بحار الانوار))

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - ابودجانه انصاری

«سمّاک بن خَرَشه» معروف به «ابودجانه»، از طایفه اوس و از بزرگان انصار و از دلاوران نامی عرب بود. در جنگ بدر و اُحُد و یمامه و سایر جنگهای پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم حاضر بود. او در باغ «حدیقة الرحمان» در جنگ بالشکریان «مُسَیْلمه ی کذّاب» به شهادت رسید. («ادیان و مذاهب جهان»، ج 1، ص 97)
در احادیث اسلامی، او را از یاران حضرت مهدی (عج) در هنگام ظهور و پس از رجعت دانسته اند. امام صادق علیه السلام در ضمن حدیثی فرمود:
«(همراه ظهور قائم (عج)) بیست و هفت نفر از پشت کوفه (نجف اشرف) ظاهر شده (و به حضرت صاحب الزمان (عج) می پیوندند)، پانزده نفر آنها از قوم حضرت موسی علیه السلام هستند که به سوی حق هدایت می کنند و حاکم به حق و عدالتمند. و هفت نفر آنها اصحاب کهف اند و بقیّه عبارتند از: «یوشع بن نون»، «سلمان فارسی»، «ابودجانه انصاری»، «مقداد» و «مالک اشتر». اینها در خدمت امام زمان (عج) به عنوان یاران و فرماندهان آن حضرت به شمار می آیند». («اِعلام الوری»، ص 433 «الارشاد»، ص 399)
رجوع شود به واژه: اصحاب کهف یوشع بن نون، سلمان فارسی، مقداد، مالک اشتر

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - مقدس اردبیلی

«احمد بن محمّد»، از علماء و متکلّمین بزرگ شیعه و معروف به «مقدّس» یا «مقدّس اردبیلی» و «محقّق اردبیلی» است. وی از جمله کسانی است که لیاقت مشاهده جمال ملکوتی یوسف زهرا سلام الله علیها را پیدا کرد. او در سال 993 ه.ق در نجف اشرف در گذشت.
«مقدّس اردبیلی» صاحب تألیفات بسیاری است که از جمله: «آیات الاحکام یا زبدة البیان، اثبات الواجب، استیناس المعنویة، الخراجیه و حدیقة الشّیعه.»

(«منتخب الاثر»، ص 413- فرهنگ فارسی معین»، ج 6، ص 2007)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - علامه حلی

«جمال الدین، حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی» معروف به «علامه حلّی»، از علمای برجسته قرن هشتم هجری است که در سال 726 ه.ق از دنیا رفت و در نجف اشرف به خاک سپرده شد. او در تمام علوم اسلامی استاد ماهری بود و تألیفات او را بیش از 500 جلد تخمین زده اند. وی «سلطان محمّد خدابنده» پادشاه مغول را شیعه کرد و در این مسیر خدمت بزرگی به مذهب جعفری نمود.
«علامه حلّی» از کسانی است که به دیدار آقا امام زمان (عج) نائل آمده و از وجود این خورشید فروزان بهره ها برده است. («حضرت مهدی (عج)، فروغ...»، ص 249)
رجوع شود به واژه: سیّد مرتضی
علقمیّه رجوع شود به واژه: اقامتگاه قائم (عج) در غیبت کبری

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - فضل بن شاذان

«ابو محمّد، فضل بن شاذان أزْدی» از اصحاب امام رضا علیه السّلام بود. وی عمر طولانی و با برکتی داشته است. «فضل بن شاذان»، 180 جلد کتاب در دفاع از حریم تشیّع نوشته، که یکی از آنها کتاب «الغیبة» پیرامون امام قائم (عج) است.
وی در سال 260 هجری قمری در شهر نیشابور از توابع استان خرسان رضوی گذشت. («رجال»، شیخ طوسی، ص 420)

یاران امام زمان ( عجل الله فرجه ) - سلمان فارسی

در روایات اسلامی آمده که، هنگام خروج حضرت قائم (عج) و پس از رِجعت، «سلمان فارسی» در شمار یاران آن امام خواهد بود. («الارشاد»، ص 399)
وی از صحابه خاصّ رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم و نام اصلی اش «روزبه» بود. مقام بسیار شریفی در نزد خاندان نبوّت داشت، تا آنجا که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم درباره ی او فرمود:
«سَلْمانُ مِنّا اَهْلُ الْبَیْتِ: سلمان از ما اهل بیت است».
همچنین حضرت علی علیه السلام درباره ی وی فرموده است: «علم اوّلین و آخرین را فرا گرفت. او دریایی است که هر چند از آن استفاده شود کم نمی گردد، او از ما اهل بیت است».
نامه ی 68 نهج البلاغه، از نامه هایی است که حضرت علی علیه السلام پیش از خلافتش خطاب به سلمان فارسی نوشته است.
او در سال 35 هجری در اواخر خلافت عثمان و یا در سال 36 هـ ق از جهان رخت بربست طبق مطالبی که از تاریخ رسیده امیرالمؤمنین علی علیه السلام، شخصاً با طیّ طریق غیر عادی برای غسل، کفن، نماز و دفن او از مدینه به مدائن رفت. عمر و حدّاقل که همه با آن موافقت دارند 250 سال بوده است. («دانستنیهای نهج البلاغه»، ص 172)
سمّاک رجوع شود به واژه: ثقیف