نشانه های ظهور امام زمان( عجل الله فرجه ) - خروج شعیب بن صالح

یکی از نشانه‏ های ظهور، خروج مردی به نام شعیب بن صالح در سمرقند و یا نیشابور است. شیخ طوسی ‏رحمه الله خروج او را به نقل از امام سجاد علیه السلام این گونه بیان کرده است: «خروج شعیب بن صالح پس از عوف سلمی و قبل از خروج سفیانی است». [1] « ثُمَّ یَکُونُ خُرُوجُ شُعَیبَ بْنَ صالِحٍ مِنْ سَمَرْقَنْد ثُمَّ یَخْرُجُ السُّفیانی...»
راوندی نیز از امام سجاد علیه السلام نقل کرده است: «پس خروج شعیب صالح از سمرقند است». [2] شیخ صدوق‏ رحمه الله خروج او را از نیشابور ذکر کرده است. [3] .
از برخی روایات دیگر استفاده می‏شود: او پرچم‏دار حضرت مهدی‏ ع لیه السلام و به عنوان پیش قراول آن حضرت انجام وظیفه می‏کند. [4] .

پی نوشت ها:
[1] کتاب الغیبة، ص 443.
[2] الخرائج‏ والجرائح، ج3، ص1155، ح 61.
[3] کمال‏الدین، ج 2، ص 443، باب 43، ح 16.
[4] علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 52، ص 207؛ همچنین ر.ک: کنزالعمال، ج 4، ص 588، ح 39667 و39666؛ کتاب الفتن، ص 188.

نشانه های ظهور امام زمان ( عجل الله فرجه ) - خروج سید حسنی

از جمله نشانه‏ های ظهور «خروج سید حسنی» از طرف دیلم است. درباره شخصیت سید حسنی در روایات سخنی نیامده، ولی روایاتی که سخن از خروج و کشته شدن او دارد تا حدودی به معرفی او پرداخته است.
علامه مجلسی‏ رحمه الله گفته است: در حدیث مفضل از حضرت صادق‏ علیه السلام آمده است که فرمود: «حسنی آن جوانمرد خوشرویی که از طرف دیلم خروج می‏کند و با بیان فصیحی که دارد، فریاد بر می‏ آورد: ای آل احمد! اجابت کنید. دردمند پریشان حال را و آنکه از پیرامون ضریح (شاید مراد کعبه باشد) ندا می‏کند؛ پس گنجینه‏ های الهی در طالقان او را اجابت می‏کنند. [آنها] گنج هایی از طلا و نقره نیستند؛ بلکه مردانی اند همانند قطعه‏ های آهن. بر اسب‏های چابک سوار گشته و حربه‏ هایی به دست می‏گیرند. پیوسته ستمگران را می‏کشند تا اینکه وارد کوفه می‏شوند. در حالی که بیشتر جاهای زمین از لوث وجود بی‏ دینان پاک گشته، سید حسنی آنجا را محل اقامت خود قرار می‏دهد.
آن گاه خبر ظهور مهدی‏ علیه السلام به سید حسنی و اصحابش می‏رسد، اصحاب به او می‏گویند: ای فرزند پیغمبر! این کیست که در قلمرو ما فرود آمده؟ می‏گوید: برویم ببینیم او کیست - در صورتی که به خدا قسم سید حسنی می‏داند او مهدی‏ علیه السلام است و بدین جهت این سخن را می‏گوید که به یارانش آن حضرت را بشناساند - پس سید حسنی بیرون می‏آید تا اینکه به مهدی‏ علیه السلام می‏رسد. آن گاه می‏گوید: اگر تو مهدی آل محمدصلی الله علیه وآله هستی، پس عصای جدّت پیامبر و انگشتر و جامه و زره آن حضرت کجا است؟ عمامه (سحاب) اسب، شتر، قاطر، الاغ و اسب اصیل رسول خدا و مصحف امیرمؤمنان کجا است؟
پس آن حضرت تمام اینها را به او نشان می‏دهد. آن گاه عصای پیامبر را می‏گیرد و در سنگ سختی می‏کارد، فوراً برگ می‏دهد. منظورش از این کار آن است که بزرگواری و فضیلت حضرت مهدی ‏علیه السلام را به اصحاب خود بنمایاند تا با آن حضرت بیعت کنند.
پس سید حسنی عرضه می‏دارد: اللّه اکبر ای فرزند پیغمبر! دستت را بده تا با شما بیعت کنیم. حضرت مهدی‏ علیه السلام دستش را دراز می‏کند، سید حسنی و اصحابش بیعت می‏کنند». [1] .
مرحوم کلینی پایان کار سید حسنی را در ضمن روایتی از امام صادق‏ علیه السلام این گونه نقل کرده است: «فَیَبتَدِرُ الحَسَنِیُّ اِلَی الخُرُوجِ فَیَثِبُ عَلَیهِ اَهْلُ مَکَّةَ فَیَقْتُلُونَهُ وَیَبْعَثُونَ بِرَأسِهِ اِلَی الشَّامِیِّ فَیَظْهَرُ عِنْدَ ذَلِکَ صَاحِبُ هَذَا الاَمرِ...» [2] ؛ «... و آن گاه که [سیّد] حسنی خروج خود را آغاز می‏کند، اهل مکه بر او هجوم آورده، او را به قتل می‏رسانند و سر او را بریده برای شامی می‏فرستند و دراین هنگام صاحب الامر ظهور خواهد کرد...».
نعمانی نیز می‏نویسد: «یعقوب سراج گوید: به امام صادق‏ علیه السلام عرض کردم: فرج شیعیان شما کی خواهد بود؟ پس فرمود: آن گاه که فرزندان عباس به اختلاف پردازند و حکومت ایشان سست گردد. [راوی] حدیث یاد شده را به عینه ذکر کرده تا رسیده است به ذکر آلات جنگی و زین و افزوده است: «تا اینکه بر فراز مکه فرود آید، و شمشیر را از نیامش بیرون می‏کشد، و زره را می‏پوشد و پرچم و برد را باز می‏کند. عمامه را به سر می‏گذارد و عصا را به دست می‏گیرد و از خداوند درباره ظهورش اجازه می‏خواهد.
پس یکی از خادمان آن حضرت از آن موضوع آگاه می‏شود و نزد حسنی آمده او را از خبر آگاه می‏کند. حسنی به خروج از آن حضرت پیش ‏دستی می‏کند؛ پس مردم مکه بر او شوریده و او را به قتل می‏رسانند و سرش را به نزد شامی می‏فرستند. پس در این هنگام صاحب این امر ظهور می‏کند و مردم با او بیعت کرده از او پیروی می‏کنند...». [3] .
برخی، از این دو روایت استفاده کرده‏اند که «سید حسنی» همان نفس زکیّه است.

پی نوشت ها:
[1] بحارالانوار، ج 53، ص 15.
[2] الکافی، ج 8، ص 224، ح 285.
[3] الغیبة، باب 14، ح 43؛ با اندک تفاوتی، الکافی، ج 8، ص 224، ح 285.

نشانه های ظهور امام زمان ( عجل الله فرجه) - خروج سفیانی

پیش از قیام حضرت مهدی‏ علیه السلام مردی از نسل ابوسفیان در منطقه شام خروج می‏کند و با تظاهر به دینداری، گروه زیادی از مسلمانان را فریب می‏ دهد و بخش گسترده‏ای از سرزمین‏ های اسلامی را به تصرف خود در می‏ آورد. او بر مناطق پنجگانه - شام، حمص، فلسطین، اردن، قنسرین و منطقه عراق - سیطره می‏یابد و در کوفه و نجف، به قتل عام شیعیان می‏پردازد و برای کشتن و یافتن آنان جایزه تعیین می‏کند. [1] .
از روایات استفاده می‏شود مدت حکومت او نه ماه است. [2] سفیانی، با این که از خبیث‏ ترین و پلیدترین مردمان است؛ ولی همواره ذکر «یا رب یا رب» بر زبانش جاری است. [3] .
وی آن گاه که از ظهور حضرت حجّت‏ علیه السلام با خبر می‏گردد، با سپاهی عظیم به جنگ وی می‏رود. وی در منطقه «بیداء» (بین مکه و مدینه) با سپاه امام‏ علیه السلام برخورد می‏کند و به امر خدا، همه لشکریان وی - به جز چند نفر - در زمین فرو می‏روند و هلاک می‏شوند. [4] ([ خسف به بیداء)
از روایات استفاده می‏شود خروج سفیانی از نشانه‏ های حتمی ظهور است [5] ؛ ولی این که سفیانی کیست و چه ویژگی ‏هایی دارد و چگونه خروج می‏کند و... چندان روشن نیست. از برخی روایات استفاده می‏شود: نام وی عثمان بن عنبسه [6] و از خاندان ابوسفیان است که در دوره غیبت خروج می‏کند. البته برخی این احتمال را مردود و سند آن روایات را ضعیف دانسته‏اند. [7] .
در برخی از روایات از امام‏ علیه السلام در مورد نام سفیانی پرسیده شد و آن حضرت از بیان آن خودداری کردند؛ [8] حال آنکه اگر نام وی مشخص بود، دلیلی نداشت که از بردن نام وی خودداری کند.
برخی معتقدند: سفیانی فرد مشخصی نیست؛ بلکه فردی است با ویژگی‏های ابوسفیان که در آستانه ظهور حضرت مهدی‏ علیه السلام به طرفداری از باطل، خروج می‏کند و مسلمانان را به انحراف می‏کشاند.
اینها در بیان نظر خود می‏گویند: در حقیقت، ابوسفیان، به عنوان سر سلسله سفیانیان، سمبل و نماد پلیدی است او غارتگری بود که با رباخواری، زورگویی و چپاول اموال مردم، ثروت‏های هنگفتی به چنگ آورده بود و از راه فریب و استثمار توده‏ های ستم کشیده و ترویج خرافات و دامن زدن به نظام طبقاتی جاهلی، قدرت فراوانی داشت.
ابوسفیان، به عنوان سردمدار شرک و بت پرستی و سرمایه داری طاغوتی، هر نوع حرکت و جنبشی را که دم از عدالت، برادری و آزادی می‏زد، دشمن شماره یک خود می‏دانست و با قدرت تمام در برابر آن به مبارزه بر می‏خاست. [9] .
بر اساس این دیدگاه سفیانی، فردی است با این ویژگی‏ها که در برابر انقلاب بزرگ و جهانی حضرت مهدی‏ علیه السلام خروج می‏کند و تلاش‏های فراوانی برای رودررویی با آن به عمل می‏آورد.
بنابراین، در حقیقت سفیانی یک جریان است، نه یک شخص. سفیانی جریان باطل در بستر تاریخ است، و بر فرض هم که سفیانی را از نسل ابوسفیان بدانیم، اشکالی به وجود نمی‏آید و آخرین مهره این زنجیره، همان سفیانی است که در آستانه ظهور قائم‏ علیه السلام خروج می‏کند.

پی نوشت ها:
[1] کمال الدین و تمام النعمة، ج 2، ص 651.
[2] کتاب الغیبة، ص 449.
[3] همان، ج 2، ص 651، ح 10؛ الغیبة، ص 306.
[4] الغیبة، ص 279، ح 67؛ همچنین ر.ک: کتاب الفتن، ص 168.
[5] الکافی، ج 8، ص 310، ح 483؛ الغیبة، ص 270، ح 42.
[6] کمال‏الدین، ج 2، ص 365، ح 9.
[7] جامع‏الرواة، ج 2، ص 156، اختیار معرفة الرجال، شیخ طوسی، ص 545.
[8] بحارالانوار، ج 52، ص 206.
[9] چشم به راه مهدی‏علیه السلام، ص 274.

نشانه های ظهور امام زمان ( عجل الله فرجه ) - خروج خراسانی

در برخی از روایات «خروج خراسانی» به عنوان یکی از نشانه‏ های ظهور بیان شده است. اگر چه در این روایات به روشنی او معرفی نشده است؛ ولی برخی او را مردی از بنی‏ تمیم دانست ه‏اند. [1] .
اغلب روایاتی که نام او را برده‏اند، از خراسانی همراه سفیانی یاد کرده‏اند. امام صادق‏ علیه السلام فرمود: «خُرُوجُ الثَّلاثَةِ الخُراسانی وَالسُّفیانی وَالیَمانی فِی سَنَةٍ واحِدَةٍ فِی شَهْرٍ واحِدٍ فی یَوْمٍ واحِدٍ وَلَیْسَ فیها رایَةٌ بِأَهْدَی مِنْ رایَةِالیَمانی یَهدِی إِلَی الْحَقِّ» [2] ؛ «خروج خراسانی، سفیانی و یمانی در یک سال و یک ماه و یک روز تحقق می‏یابد و در بین آنها پرچمی هدایتگرتر از یمانی نیست که او به حق هدایت می‏کند».
و در برخی روایات از خراسانی و سفیانی به دو اسب مسابقه تشبیه شده‏ اند که خراسانی از مشرق و سفیانی از مغرب به طرف کوفه در حرکت‏اند. [3] .
البته روایتی نیز از خروج او به عنوان یکی از نشانه‏ های حتمی قیام حضرت مهدی‏ علیه السلام یاد شده که به جای خروج یمانی ذکر شده است. [4] .

پی نوشت ها:
[1] روزگار رهایی، ص 1043.
[2] کتاب الغیبة، ص 446.
[3] الغیبة، ص 259.
[4] ر.ک: همان، ص 289، ح 6.

نشانه های ظهور - تناثر النجوم

«تناثر» به معنای پراکنده شدن و از بین رفتن و «نجوم» به معنای ستارگان است. در سال پایانی غیبت صغری و آغاز غیب کبری، ستارگان فروزان بسیاری در آسمان علم و دانش و تقوا، افول کرده، چهره در نقاب خاک بردند.
مرحوم کلینی صاحب کتاب شریف الکافی  علی بن بابویه قمی و سمری آخرین سفیر حضرت حجّت‏ علیه السلام از جمله کسانی هستند که در سال 329 هجری دار فانی را وداع گفتند.  این سال، به جهت کثرت در گذشت دانشمندان شیعی، به «سنه تناثر النجوم» شهرت یافت.

پی نوشت ها:
[1] رجال ابن داوود، ص 341.
[2] بحارالانوار، ج 58، ص 233.

نشانه های ظهور-پرچم‏ های سیاه از خراسان

در فرهنگ مهدویّت از وجود «پرچم‏های سیاه از خراسان» به عنوان نشانه ظهور یاد شده و درباره آن روایاتی چند از معصومین ‏علیهم السلام نقل شده است. مضمون این روایات آن است که پیش از ظهور امام مهدی‏ علیه السلام در منطقه خراسان (خراسان قدیم، شامل: قسمت‏های زیادی از ایران، افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان) انقلابی برپا می‏شود و مردم در حالی که پرچم‏های سیاه را به اهتزاز در آورده‏  اند، به حرکت در می‏ آیند.
پدیدار شدن این نشانه ظاهراً در آستانه ظهور و یا اندکی پیش از آن خواهد بود؛ به گونه‏ای که حضرت مهدی‏ علیه السلام آنان را به سوی خویش فرا می‏خواند.
امام باقرعلیه السلام می‏فرماید: «تَنْزِلُ الرّایاتُ السُّودُ حَتّی تَخْرُجَ مِنْ خُراسان اِلَی الکُوفَةِ فَاِذا ظَهَرَ المَهْدِیُ‏ علیه السلام بَعَثَ اِلَیهِ بِالبَیْعَةِ» «پرچم‏های سیاهی از خراسان بیرون می‏ آید و به جانب کوفه به حرکت در می ‏آیند. پس چون مهدی‏ علیه السلام ظاهر شود، اینان کسی را جهت بیعت نزد آن حضرت می‏ فرستند».
به غیر از این روایت، احادیث دیگری نیز وجود دارد که نشان می‏دهد خروج پرچم‏های سیاه از خراسان، قیامی است که در آینده و در آستانه ظهور برپا می‏شود. در حقیقت، برخی از یاران حضرت مهدی‏ علیه السلام همراه آن پرچم‏های سیاه خواهند بود.
رسول خداصلی الله علیه وآله فرموده است: «اِذَا رَأیْتُمُ الرّایاتِ السُّودَ قَد اَقْبَلَتْ مِنْ خُراسانَ فَأتُوها وَلَو حَبْواً عَلَی الثَّلْجِ فَاِنّ فیها خَلیفَةَ المَهْدِیّ»؛
برخی احتمال داده ‏اند: منظور از خروج پرچم‏های سیاه از خراسان، همان قیام ابومسلم خراسانی (در سال 140ه .ق) علیه حاکمیت هزار ماهه بنی‏امیه است. که به از هم گسستن حکومت بنی‏امیه و روی کارآمدن بنی‏ عباس انجامید! مستند اینان، روایت زکار از امام صادق‏ علیه السلام و بعضی قراین و مؤیدات تاریخی است.
در این روایت، با اشاره به نام و مشخصات ابومسلم خراسانی، از وی به عنوان صاحب پرچم‏های سیاه، یاد شده است.
این احتمال درست نیست؛ زیرا روایت زکار - که مهم‏ترین مستند و دلیل آن به شمار می‏رود - از نظر سند ضعیف و غیرقابل اعتماد است. افزون بر این، تطبیق این نشانه بر شورش ابومسلم خراسانی، در پیش از یک قرن قبل از تولد امام مهدی‏ علیه السلام و نشانه ظهور دانستن آن، بسیار بعید است!
این نکته نیز در خور توجه است که حاکمان بنی‏ عباس، تلاش می‏کردند، قدرت را از دست بنی‏امیه بگیرند؛ از این رو «نفس زکیّه» را مهدی معرفی می‏کردند! و از جانب دیگر می‏خواستند شورش ابومسلم خراسانی را در راستای قیام مهدی‏ علیه السلام و نشانه ظهور وی قلمداد کنند! بر این اساس، بعید نیست حاکمان بنی‏ عباس، به دلخواه خویش، در این روایات دست برده و آنها را با خود تطبیق کرده باشند.
پی نوشت ها:
[1] ر.ک: کتاب الغیبة، ص 452.
[2] کتاب الغیبة، ص 453، ح 457.
[3] اربلی، کشف‏الغمة، ج 2، ص 472.
[4] همچنین ر.ک: مسند احمد، ج 5، ص 277؛ تحفةالاحوذی، ج 6، ص 451؛ کنزالعمال، ج 11، ص 160، ح 31033؛ کتاب الفتن، ص 188.
[5] ر.ک: تاریخ غیبت کبری، ص 458.
[6] الغیبة، ص 125.
[7] چشم به راه مهدی‏ علیه السلام ، ص 296.

یکی از نشانه های ظهور امام زمان (عجل الله فرجه) باران های پیاپی است

یکی از پدیده‏ هایی که در سال ظهور اتفاق می‏افتد و در شمار نشانه ‏های ظهور از آن یاد شده است، باران‏ های پیاپی است که تا آن روز مانند آن دیده نشده است.
این باران‏ها زمینه آبادی و سرسبزی زمین را فراهم می‏کند و به بهبود وضع زمین منجر می‏شود؛ چنان‏که امام صادق‏علیه السلام می‏فرماید:
«اِنّ قُدّامَ القائِمِ‏ علیه السلام لَسَنَةٌ غَیْداقَةٌ یَفْسُدُ فِیها الثَّمَرُ فِی النَّخْلِ فَلا تَشُکُّوا فِی ذلکَ» «در آستانه [قیام] قائم‏ علیه السلام سالی پرباران خواهد بود که در اثر آن، خرما بر روی نخل می‏ پوسد. پس در این تردیدی به خود راه ندهید».
بارش این مقدار باران پیاپی، کم‏ سابقه و یا بی‏ سابقه است. البته احتمال دیگری نیز وجود دارد که این باران‏ها، هم زمان و در همه جای زمین ببارد، در این صورت، می‏ تواند جنبه اعجاز داشته باشد.
امام صادق‏ علیه السلام نیز فرمود: «اِذا آنَ قِیامُ القائِمِ مَطَرَ النَّاسَ جَمادِی الآخِرةِ وَعَشْرَةَ اَیّامٍ مِنْ رَجَبَ مَطَراً لَم یَرَ الخَلایِقُ مِثلَهُ...» [2] ؛ «وقتی که زمان قیام قائم‏ علیه السلام فرا رسد، بر مردم باران فرو خواهد ریخت؛ در ماه جمادی‏ الثانی و ده روز رجب؛ بارانی که مانندش دیده نشده است.»

پی نوشت ها:
[1] کتاب الغیبة، ص 449؛ کشف‏الغمة، ج 2، ص 461.
[2] الارشاد،ج 2، ص 381؛ روضة الواعظین، ج 2، ص 264؛ کشف‏الغمة، ج2، ص 463.